آزمایشگاه میکروبی دام پزشکی
علیرغم تلاش بسیار بشر در زمینه پیدا کردن علت بیماری های واگیر، کشف دنیای میکروبی تا زمان اختراع میکروسکوپ ناشناخته ماند. به دنبال اختراع میکروسکوپ در قرن هفده میلادی علم میکروب شناسی روند رو به رشد تکامل خود را آغاز کرد. میکروارگانیزم ها یکی پس از دیگری شناخته شدند و نقش آنها به عنوان علت بیماری های عفونی مشخص گردید.
باکتری ها به عنوان گروهی از میکروارگانیزم ها، از میلیون ها سال قبل وجود داشته اند و در جای جای طبیعت (ترک های سطوح، چشمه های آب جوشان، معادن سولفور، بدن انسان و حیوان و…) یافت می شوند. این موجودات میکروسکوپی در صورت مساعد بودن شرایط تغذیه ای و محیطی می توانند روی سطوح مختلف رشد کرده و بعضاً سبب ایجاد مخاطرات جدی در زمینه ی سلامت انسان و حیوان و ضرر های اقتصادی شوند.
خانواده ی میکروکوکاسه (جنس استافیلوکوکوس)، خانواده ی انتروباکتریاسه (جنس اشریشیا و سالمونلا)، جنس کلستریدیوم و مایکوپلاسما نمونه ای از باکتری هایی هستند که در بخش دامپزشکی آزمایشگاه دانش بنیان هورتاش مورد توجه قرار گرفته و امیدواریم با تشخیص این میکروارگانیزم ها در فرآورده های دامی، دام و طیور به کمک نیروهای متخصص و جوان خود گامی کوچک در جهت رفع مشکلات بهداشتی و اقتصادی جامعه برداریم. ضمن سپاس فراوان از حسن توجه شما، با بیان نقطه نظرات سازنده خود ما را در به نتیجه رساندن این مهم، یاری کنید.
مروری بر برخی ویژگی های میکروبی
کلیات جنس استافیلوکوکوس: نام استافیلوکوکوس از واژه ی یونانی استافیلو به معنی خوشه ی انگور منشا گرفته است و علت آن آرایش سلولی این اجرام در زیر میکروسکوپ می‌باشد که به صورت تجمعات نامنظم و غالباً خوشه ای شکل است. گونه های استافیلوکوکوس اورئوس، استافیلوکوکوس هایکوس و استافیلوکوکوس اینترمدیوس از گونه های مهم دامپزشکی محسوب می شوند. فلور پوست و غشاء های مخاطی هستند و به محض فقدان یا نقص در سیستم ایمنی میزبان، عفونت های چرکی و آبسه ایجاد می کنند. ورم پستان حاد، فوق حاد و مزمن، بوتریومایکوز، سینوزیت چرکی طیور، خوک چرب، انواع عفونت های پوستی، عفونت های چشمی و اوتیت از بیماری های ایجاد شده توسط باکتری های جنس استافیلوکوکوس در دام و طیور به حساب می‌آیند.
کلیات جنس اشریشیا : اشریشیا کلی مهم ترین گونه جنس اشریشیا محسوب می‌شود. زیستگاه آن محیط و روده ی انسان و حیوانات خونگرم می‌باشد و سبب ایجاد عفونت هایی مانند کلی باسیلوز روده ای، ورم پستان و سپتی سمی در دام و طیور می‌شود.
کلیات جنس سالمونلا: یکی دیگر از باکتری های مهم در خانواده ی انتروباکتریاسه جنس سالمونلا می‌باشد، سالمونلا در دستگاه گوارش حیوانات و محیط حضور دارد و سبب سالمونلوز روده ای حاد و مزمن، سپتی سمی در دام، پلوروم یا اسهال سفید در جوجه های جوان، تیفوئید و پاراتیفوئید ماکیان، تب تیفوئید یا حصبه، تب پاراتیفوئید و بیماری های روده ای در انسان می‌شود.
کلیات جنس کلستریدیوم: کلستریدیم های انتروتوکسیک مانند کلستریدیم پرفرینژنس باعث مسمومیت غذایی در انسان، اسهال خونی در بره ها و استراک در گوسفندان، کلستریدیم های هیستوتوکسیک باعث شاربن علامتی، سیاه مرض، ادم و قانقاریا در دام و کلستریدیوم غیرمهاجم مانند تتانی و بوتولینم به ترتیب سبب کزاز و مسمومیت کشنده ی بوتولیسم در انسان و دام میشوند.
کلیات جنس مایکوپلاسما: مایکوپلاسما در مخاط ملتحمه، حفره بینی، روده و دستگاه تناسلی انسان و حیوان ساکن است. در میان گونه های مختلف این جنس، مایکوپلاسما گالی سپتیکوم سبب بیماری های مزمن تنفسی CRD و سینوزیت در بوقلمون و مایکوپلاسما سینویه سبب سینوزیت عفونی طیور و بوقلمون می شوند. با توجه به اهمیت باکتری های مذکور و خطراتی که برای انسان و حیوان به همراه دارند، تشخیص به موقع و زود هنگام آن ها در دام و فرآورده های دامی کمک شایانی به کاهش شیوع و گسترش بیماری های دامی و کاهش خطرات ناشی از انتقال این بیماری ها به انسان از طریق فرآورده های دامی خواهد کرد.
آزمون های میکروبی انجام شده به تفکیک فراورده در آزمایشگاه هورتاش:
آزمون های میکروبی گوشت مرغ و گوشت قرمز (شمارش اشریشا کلی در مواد غذایی و خوراک دام به روشMPN ، جستجو و شناسایی سالمونلا در مواد غذایی و خوراک دام، جستجو و شناسایی استافیلوکوکوس در مواد غذایی و خوراک دام، شمارش کلی میکروارگانیزم ها در مواد غذایی)
آزمون های میکروبی شیر: (شمارش کلی میکروارگانیزم ها، بررسی سلول های سوماتیک شیر)
آزمون های میکروبی پنجه ی مرغ: (شمارش اشریشا کلی در مواد غذایی و خوراک دام به روشMPN ، جستجو و شناسایی سالمونلا در مواد غذایی و خوراک دام، جستجو و شناسایی استافیلوکوکوس در مواد غذایی و خوراک دام، شمارش کلی میکروارگانیزم ها در مواد غذایی)
آزمون های میکروبی ماهی/ میگو: (شمارش اشریشا کلی در مواد غذایی و خوراک دام به روشMPN ، جستجو و شناسایی سالمونلا در مواد غذایی و خوراک دام، جستجو و شناسایی استافیلوکوکوس در مواد غذایی و خوراک دام، شمارش کلی میکروارگانیزم ها در مواد غذایی)
آزمون های میکروبی تخم مرغ: (جستجو و شناسایی سالمونلا در مواد غذایی و خوراک دام، جستجو و شناسایی استافیلوکوکوس در مواد غذایی و خوراک دام، جستجو و شمارش کلی فرم در مواد غذایی و خوراک دام، شمارش کلی میکروارگانیزم ها در مواد غذایی)
آزمون های میکروبی آب (شمارش اشریشا کلی در آب به روشMPN ، شمارش کلی فرم در آب به روشMPN )
آنتی بیوگرام: سنجش مقاومت های ضد میکروبی ارگانیزم های جدا شده از نمونه های دامی به روش کربی بوئر.
